W ostatnim czasie coraz większą uwagę zwraca się na kwestię dostępności treści publikowanych w internecie. Ludzie coraz bardziej zdają sobie sprawę, że każdy powinien mieć dostęp do cyfrowych treści, niezależnie od wieku, sytuacji finansowej czy stanu zdrowia.
Z tego artykułu dowiesz się czym się kierować i według jakich zasad projektować strony www i aplikacje mobilne, aby seniorzy lub osoby z niepełnosprawnościami (sensorycznymi, poznawczymi lub narządów ruchu) miały łatwy dostęp do informacji publikowanych w sieci.
Standard WCAG 2.1 – czym tak naprawdę jest?
WCAG to skrót od Web Content Accessibility Guidelines. Jest to międzynarodowy dokument, w którym opisano konkretne wytyczne dotyczące tworzenia dostępnych produktów cyfrowych, czyli np. stron www lub aplikacji mobilnych.
Jego autorami są eksperci z World Wide Web Consortium (W3C) czyli konsorcjum zajmującego się tworzeniem standardów dla produktów cyfrowych. Pierwsza wersja takiego dokumentu czyli WCAG 1.0 zaczęła obowiązywać w roku 1999. W 2008 r. pojawiła się wersja WCAG 2.0, a w 2018 dokument został zaktualizowany do wersji 2.1. I choć trwają prace nad wdrożeniem wersji WCAG 2.2, to wciąż obowiązującym dokumentem jest WCAG 2.1.
WCAG 2.1 – zasady, wytyczne, kryteria
Każdy dokument ma swoją strukturę. Składa się z zasad, wytycznych i tzw. kryteriów sukcesu. Aby aplikację lub stronę www można było nazwać dostępnymi cyfrowo, muszą one spełniać zdefiniowane w WCAG 2.1 konkretne kryteria sukcesu, opisane w 13 wytycznych, zawartych w 4 głównych zasadach.
4 główne zasady to:
- Postrzegalność, której dotyczą 4 wytyczne.
- Funkcjonalność, której dotyczą 5 wytycznych.
- Zrozumiałość, której dotyczą 3 wytyczne.
- Rzetelność, której dotyczy 1 wytyczna.
Wszystkich kryteriów sukcesu jest 78, a wśród nich:
- 30 kryteriów na poziomie A,
- 20 kryteriów na poziomie AA,
- 28 kryteriów na poziomie AAA.
Poziomy zgodności – czyli A, AA, AAA
O co z tym chodzi i co to w ogóle oznacza? Wyjaśniamy…
Jest tyle różnych potrzeb użytkowników z różnymi niepełnosprawnościami, że osiągnięcie wszystkich kryteriów opisanych w WCAG (tak aby produkt można było nazwać w pełni dostępnym cyfrowo), jest bardzo trudne lub można rzec nieosiągalne. Dlatego wprowadzono podział kryteriów na tzw. 3 poziomy zgodności.
- Poziom A (kryteria dotyczą podstawowych funkcji witryny i jeśli nie zostaną spełnione, niektórzy użytkownicy w ogóle nie będą mieli dostępu do publikowanych informacji)
- Poziom AA (kryteria dotyczą funkcji witryny, które jeśli nie będą spełnione, to niektórzy użytkownicy będą mieli utrudniony dostęp do publikowanych informacji)
- Poziom AAA (kryteria dotyczą funkcji witryny, które jeśli zostaną spełnione, to nie powinny utrudniać dostępu żadnemu użytkownikowi do publikowanych informacji)
Czy standard WCAG 2.1 dotyczy wszystkich podmiotów?
W myśl Ustawy z 4 kwietnia 2019r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (.pdf) w Polsce standard WCAG 2.1 obowiązuje tylko podmioty publiczne. Na chwilę obecną strony www i aplikacje mobilne, tylko tych jednostek muszą być dostępne cyfrowo.
W Ministerstwie Funduszu i Polityki Regionalnej trwają prace nad wprowadzeniem nowych przepisów w sprawie wdrożenia wytycznych WCAG na stronach internetowych, więc wytyczne, które obowiązują teraz placówki publiczne mogą wkrótce obowiązywać wszystkich.
Korzyści z wdrożenia WCAG 2.1
Jeśli Twoja organizacja nie należy do sektora publicznego, który ustawowo jest objęty obowiązkiem zapewnienia dostępności stron, warto o to zadbać.
Pamiętaj, że Treści, które są niedostępne – wykluczają. Dostarczając produkt spełniający standardy dostępności cyfrowej oznacza, że nie jest Ci obojętny los grup ze specjalnymi potrzebami, których zagrożonych wykluczeniem cyfrowym jest wiele. Są to np.:
- osoby z czasową niepełnosprawnością,
- osoby z niepełnosprawnością ruchowa,
- osoby z niepełnosprawnością intelektualną,
- osoby z niepełnosprawnością sensoryczną, (tj. osoby niewidome, niesłyszące, słabowidzące, słabosłyszące oraz głuchoniewidome),
- seniorzy,
- osoby niezamożne,
- osoby niewykształcone.
Oni wszyscy mogą skorzystać na dostępności cyfrowej.
Dzięki temu, że Twoja strona jest dostępna, budujesz pozytywny wizerunek organizacji. Pokazuje to, że przełamujesz bariery w Internecie, nie wykluczasz i stawiasz na inkluzywność.
Kolejnym plusem jest to, że Google wyżej pozycjonuje strony internetowe, które są dostępne cyfrowo. To może pomóc Twojej organizacji i przełożyć się na korzyści stricte finansowe.
Podsumowanie
Wytyczne WCAG dotyczące dostępności treści publikowanych w sieci, powstały w celu ustanowienia jednolitych standardów projektowania stron www i aplikacji. Stoją one niejako na „straży” dostępności cyfrowej tych produktów i dbają o zapewnienie ich zgodność technicznej.
Dzięki wprowadzeniu wytycznych, pozbywamy się barier cyfrowych i tworzymy produkty dostępne dla wszystkich użytkowników, niezależnie od ich fizycznych, technologicznych lub zdrowotnych/fizycznych ograniczeń.
Dlatego projektując produkty cyfrowe pamiętaj, aby uwzględniać zawsze różne potrzeby różnych użytkowników.
